Κυριακή 27 Μαΐου 2012

Ο ΜΑΪΟΣ ΤΟΥ ’41 ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΕΤΕΡΑΝΩΝ Αυτοί που έζησαν τη Μάχη Δημοσιεύθηκε στις: 26-05-2012
Εζησαν τη φρίκη του πολέμου, άλλοι κατάφεραν να αναπνεύσουν τον αέρα της ελευθερίας φεύγοντας για την Β. Αφρική ή ανεβαίνοντας στα Κρητικά βουνά δίπλα στους αντάρτες, άλλοι πέρασαν τα πάνδεινα στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ολοι όμως μιλούν με τα καλύτερα λόγια για τον Κρητικό λαό, τη συμπαράσταση και τη στήριξή του, πολλές φορές με τον κίνδυνο των σκληρών αντιποίνων σε βάρος του. Πλέον, οι εναπομείναντες βετεράνοι της Μάχης της Κρήτης είναι λιγοστοί. Κάποιοι εξ αυτών συνεχίσουν να επισκέπτονται την Κρήτη τις τελευταίες ημέρες του Μαΐου σε ανάμνηση της ένδοξης μάχης υπεράσπισης του νησιού. Οι 'διαδρομές' συνομίλησαν με αυτούς και παράλληλα με ντόπιους, των οποίων οι οικογένειες έκρυψαν συμμάχους κατά τη διάρκεια της κατοχής. Γιατί η ιστορική μνήμη, πρέπει να μένει ζωντανή... 'Θα έχουμε πάντα στην καρδιά μας την Κρήτη' Στρατιώτης απλός ο κ. Μίλερ, βρέθηκε στην Κρήτη προερχόμενος από την Αίγυπτο με την μονάδα του. 'Φτάνοντας στην Κρήτη νομίζαμε ότι ήμασταν στον... κήπο της Εδεμ, είχαμε κουραστεί όλους τους περασμένους μήνες από την σκόνη της Αφρικανικής ερήμου' λέει. Παρόλο που έχουν περάσει πολλά χρόνια και έχει πατήσει τα 90, δεν μπορεί να ξεχάσει την άριστη σχέση που είχαν οι στρατιώτες με τον λαό της Κρήτης. 'Οι άνθρωποι στην Κρήτη ήταν πάρα πολλοί φτωχοί, δεν είχαν τα βασικά. Ωστόσο ήταν δίπλα μας' λέει. Οσο για τη γλώσσα, αφού κανείς Κρητικός δεν μιλούσε αγγλικά και κανείς Εγγλέζος ελληνικά, μιλούσε η γλώσσα του... σώματος. 'Πηγαίναμε σε ένα καφενεδάκι και κακαρίζοντας όπως η κότα, κουνώντας τα χέρια όπως τα φτερά της, καταλάβαιναν ότι θέλουμε... αυγά'. Ο συνομιλητής μας ήταν χειριστής προβολέων που τη νύκτα φώτιζαν τον ουρανό προκειμένου να δίνουν στόχο στα αντιαεροπορικά πυροβόλα των συμμάχων που ήταν στο Ακρωτήρι. Η μονάδα του ήταν κοντά στον Προφήτη Ηλία. Η 20η ΜΑΪΟΥ Ξημερώνοντας η 20η Μαΐου, ημέρα εισβολής των ναζιστικών στρατευμάτων, ο κ. Μίλερ βρέθηκε με το όπλο στο χέρι. 'Είχαμε σηκωθεί από νωρίς όπως κάθε μέρα, καθώς όλες τις προηγούμενες ημέρες γίνονταν βομβαρδισμοί. Εμείς ήμασταν απλοί στρατιώτες δεν ξέραμε, δεν μπορούσαμε να ξέρουμε πότε και πώς θα γινόταν η εισβολή. Βλέπαμε τα αλεξίπτωτα να πέφτουν στην κοιλάδα και θέλαμε να επέμβουμε. Βέβαια είχαμε μόλις 10 σφαίρες! Πραγματικά τόσες είχα εγώ και οι συναδέλφοι μου για τα όπλα μας. Και με τόσα πυρομαχικά φυσικά δεν μπορείς να κάνεις μάχη. Ωστόσο ο συμμαχικός στρατός και οι Ελληνες αντισταθήκαμε όσο μπορούσαμε' μας λέει. Η ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ Μην έχοντας καμία διαταγή για υποχώρηση καθώς είχαν αποκοπεί οι επικοινωνίες με το διοικητήριο της μονάδας που ήταν στην πόλη των Χανίων, η μονάδα του κ. Μίλερ παρέμεινε στον Προφήτη Ηλία όπου κατέφτασαν τα ναζιστικά στρατεύματα που προέλαυναν από το Μάλεμε προς τα ανατολικά. 'Μας συνέλαβαν αιχμαλώτους. Δεν είχαμε άλλη επιλογή. Μας πήγαν στο Μάλεμε κας μας έβαλαν σε αγγαρίες να καθαρίσουμε το αεροδρόμιο από τα συντρίμια. Στο δρόμο προς το Μάλεμε βλέπαμε τα σημάδια της μάχης παντού. Νεκροί, τραυματίες, καταστροφή' εξηγεί ο 90χρονος που βρέθηκε έως το τέλος του πολέμου, αιχμάλωτος πολέμου σε στρατόπεδα συγκέντρωσης αρχικά στην πρώην Τσεχοσλοβακία και στη συνέχεια στη Γερμανία. Την δεκαετία του ’60 επέστρεψε στην Κρήτη προκειμένου να ξαναβρεθεί και από τότε είναι συχνός επισκέπτης του νησιού. ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΣΟΥΔΑΣ Υπηρετώντας στο Βρετανικό ναυτικό στη θέση του πυροβολητή ο κ. Τσάρλς Μπράιτ, ο δεύτερος συνομιλητής μας έζησε τη Μάχη της Κρήτης από τη θάλασσα. Υπηρετούσε στο παλιό βρετανικό θωρηκτό HMS Warspite. 'Η αποστολή μας ήταν να αποτρέψουμε γερμανική αποβίβαση από τη θάλασσα γι’ αυτό και συμμετείχαμε σε νυκτερινές επιχειρήσεις, μια εκ των οποίων κτυπήσαμε σκάφη με γερμανούς στρατιώτες που έρχονταν στην Κρήτη από την Ηπειρωτική Ελλάδα. Ομως από τους βομβαρδισμούς των Στούκας δεκτήκαμε πολλά πλήγματα και το πλοίο έπαθε μεγάλες ζημιές. Το συναίσθημα του να βρίσκεσαι μέσα σε ένα σκάφος την ώρα που δέχεται συνεχή πλήγματα είναι λίγο δύσκολο να περιγραφεί' εξηγεί. Για τον κ. Μπράιτ, η συνέχεια του πολέμου έφερε ένα σοβαρό τραυματισμό και πολλές ακόμα δυσκολίες. Τα τελευταία χρόνια έρχεται συνέχεια στην Κρήτη. 'Εχω έλθει πάνω από 10 φορές. Μπορώ να πω ότι είμαι φίλος του νησιού και της Ελλάδας' μας λέει.. ΟΙ ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ Εξάλλου, η γενική γραμματέας της Ενωσης των Βετεράνων της Μάχης της Κρήτης κα Μαουρίν Μος -ο πατέρας της οποίας σκοτώθηκε στη Μάχη- μας είπε ότι οι εν ζωή βετεράνοι είναι λίγοι πλέον σήμερα και γίνεται μια προσπάθεια από την Ενωση μέσω και των οικογενειών τους να παραμείνουν σε επαφή μεταξύ τους αλλά και με την Κρήτη. 'Φέτος ήλθαν 4 βετεράνοι, υπάρχουν σε ζωή περίπου 20 στην Μ. Βρετανία από όσο γνωρίζουμε. Αλλά πολλοί αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας και δεν μπορούν να φύγουν απο τα σπίτια τους. Κάθε χρόνο όμως ακόμα και όταν φύγουν όλοι από τη ζωή, εμείς οι οικογένεις τους θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να παραβρισκόμαστε στις εκδηλώσεις, έτσι ώστε η θυσία τους να μην ξεχαστεί ποτέ' εξηγεί. 'Εζησα την κόλαση του Μάλεμε' 'Ημουν σκοπός το βράδυ από τις 19 στις 20 Μαΐου, επομένως το πρωινό της εισβολής ήμουν από τους λίγους στο σώμα μου που είχα όπλο μαζί. Γιατί οι περισσότεροι συνάδελφοί μου δεν είχαν όπλα' αφηγείται ο κ. Τζακ Μπέικερ, 96 ετών σήμερα, που υπηρετούσε στην ΡΑΦ, τη Βρετανική αεροπορία τον Μάιο του 1941 και η μονάδα του ήταν εγκατεστημένη στον χώρο όπου έγιναν οι πιο σκληρές και κρίσιμες μάχες, στο αεροδρόμιο του Μάλεμε. Η περιοχή βομβαρδίζονταν για μέρες πριν την κάθοδο των αλεξιπτωτιστών. 'Είχαμε χάσει ένα μεγάλο μέρος του εξοπλισμού μας υποχωρώντας από την ηπειρωτική Ελλάδα. Οι βομβαρδισμοί σε βάρος μας από τα Στούκας ήταν τρομακτικοί αλλά... είχαμε συνηθίσει αφού ήταν η καθημερινότητά μας για μέρες, για εβδομάδες. Πέφτοντας οι αλεξιπτωτιστές βάλαμε εναντίον τους με ό,τι είχαμε. Ομως τα πυρομαχικά μας ήταν περιορισμένα, έτσι δώσαμε τις θέσεις μας στους Νεοζηλανδούς στρατιώτες που ήταν πιο καλά εξοπλισμένοι γι’ αυτή τη μάχη καθώς εμείς ήμασταν όπως είπα στην αεροπορία. Στη συνέχεια άρχισαν να καταφτάνουν τα ανεμοπλάνα με τις ενισχύσεις στους αλεξιπτωτιστές και εμείς υποχωρήσαμε προς τα ανατολικά' τονίζει ο κ. Μπέικερ. Υποχωρώντας μαζί με τη μονάδα του προς τα Χανιά ο κ. Μπέικερ έφτασε μετά από δύο ημέρες. 'Γίνονταν μάχες παντού και πέσαμε τρεις φορές σε ενέδρες των ναζί, σε μια από αυτές έχασα τον καλύτερό μου φίλο. Παράλληλα συνεχίζονταν οι βομβαρδισμοί. Φτάνοντας στα Χανιά, ακολουθήσαμε τις υπόλοιπες μονάδες που υποχωρήσαν προς τα νότια. Εφτασα στα Σφακιά και μπήκα σε ένα Αυστραλιανό αντιτορπιλικό με το οποίο και έφτασα στην Αφρική. Παρά την ηλικία μου συνεχίζω και έρχομαι στους εορτασμούς της Μάχης της Κρήτης, σε μια ένδειξη τιμής για όλους αυτούς που έχασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι το νησί' καταλήγει ο συνομιλητής μας. Η διάσωση των συμμάχων Μετά τη Μάχη της Κρήτης χιλιάδες στρατιώτες των συμμάχων δεν κατάφεραν να διαφύγουν προς τη Βόρεια Αφρική. Με κίνδυνο της ζωής τους, πάρα πολλοί Κρητικοί τούς φιλοξένησαν στα σπίτια τους και φρόντισαν ώστε να έχουν τα απαραίτητα σε μια εποχή απίστευτων στερήσεων. Ταυτόχρονα αναζήτησαν τη δυνατότητα μέσω των αντάρτικων ομάδων ώστε να ανέβουν στο βουνό από όπου θα μεθοδεύονταν καλύτερα η έξοδος τους προς την Αφρική. Τα Κατσιφαριανά λίγο έξω από τα Χανιά ήταν ένα από τα πολλά χωριά που φιλοξένησαν συμμαχικούς στρατιώτες. Ο 8χρονος τότε Μανούσος Μπονάκης θυμάται: 'Είχαμε ανέβει στο βουνό κατά τη διάρκεια των μαχών της Μάχης της Κρήτης. Μέναμε σε σπηλιές προκειμένου να γλιτώσουμε από τους Γερμανικούς βομβαρδισμούς. Επίσης, υποχωρώντας οι σύμμαχοι, είχαν βάλει φωτιά σε μια αποθήκη πυρομαχικών που βρισκόταν απέναντι από το σημερινό Συνεταιρισμό μανταρινοπαραγωγών, με αποτέλεσμα οι εκρήξεις να είναι συνεχείς. Μετά που ησύχασαν τα πράγματα, επιστρέψαμε σπίτι μας και βρήκαμε 3 Νεοζηλανδούς στο σπίτι του παππού μας, ο οποίος τους φιλοξενούσε. Εμεναν κρυμμένοι σπίτι μας, τους είχαμε δώσει και δικά μας ρούχα ώστε να μην φαίνεται ότι είναι στρατιώτες παρότι και εμείς δεν είχαμε, όχι ρούχα να βάλουμε αλλά ούτε να φάμε'. Ηταν η περίοδος που οι ναζί αναζητούσαν μανιωδώς στρατιώτες των συμμάχων που είχαν μείνει στην Κρήτη και απειλούσαν τους ντόπιους με εκτελέσεις σε περίπτωση που τους έβρισκαν στα σπίτια τους. 'Και οι ίδιοι οι Νεοζηλανδοί κατάλαβαν ότι δεν μπορούσαν να παραμείνουν άλλο στο σπίτι όπου κρύβονταν, καθώς αν το ανακάλυπταν οι Γερμανοί, μπορεί να εκτελούσαν όλο το χωριό. Μαζί με τον πατέρα μου που με πήρε τους πήγαμε στον Αγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, κοντά στα σημερινά 'Ζαμάνια'. Εκεί ήταν και άλλοι Νεοζηλανδοί μαζεμένοι από τη γύρω περιοχή. Μετά από κάποιο διάστημα πήγαν με τα πόδια στο Θέρισσο και από εκεί στα νότια' λέει ο κ. Μπονάκης. Χρόνια μετά, κάποιος από τους Νεοζηλανδούς επέστρεψε στο χωριό προκειμένου να συναντήσει τους ανθρώπους που τον φιλοξένησαν, ωστόσο ο συνομιλητής μας δεν είχε την ευκαιρία να τον συναντήσει. Ενας άλλος κάτοικος των Κατσιφαριανών ο ο 94χρονος Βασίλης Δασκαλάκης θυμάται πως κατά τη διάρκεια της κατοχής 'στη θείας μου της Θωμαΐτσας Μπικουβαράκη, έμεναν Αυστραλοί και οι Νεοζηλανδοί. Τους είχαν ντύσει με δικά μας ρούχα για να μην ξεχωρίζουν και παράλληλα έψαχναν τρόπους ώστε να τους ανεβάσουν στο βουνό' αναφέρει. Για τη μεγάλη προσφορά των κατοίκων του χωριού ο πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας και ο διοικητής του 2ου εκστρατευτικού σώματος απέστειλαν γραπτό ευχαριστήριο στην τότε κοινότητα καθώς όπως ανέφεραν 'γνωρίζαμε ότι ντύσατε και θρέψατε τους άντρες μας όταν εσείς οι ίδιοι εστερούσασταν και γι’ αυτό υποφέρατε και κινδυνεύσατε. Σας είμαστε ευγνώμονες...'

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου